Yola Çıkarken
[1. Bölüm]
Yola çıkarken apoletlerimi koparmıştım
Artık, rütbesiz bir er bile değildim
Emir ve komuta zincirinin ne olduğunu askerler iyi bilir
Artık, halktan biriydim
Tek gücüm, ihtilalci olmamdı
Boynumuzda idam fermanı bulunan bir ihtilalci
Bütün evraklar, yazışmalar
Resmî olarak yaverimdeydi
Ama o da istifa ettiğine göre
Ben dedi, bu evrakları şimdi size veremem
Ne olacak?
Bütün bunları bir başka komutana vermeliyim
Önce kendimi toparlayamadım
Rütbesiz bir ihtilalciydim
Haklıydı ama, bir yerde de
Bu işin eylemde bir yeri var mı diye
Kalakalmıştım
[2. Bölüm]
Ertesi gün odaya Karabеkir Paşa geldi
İki adım uzakta
Topuklarından gelen bir sеlam verdi
Ve öylece devam etti
Komutamda bulunan herkesin
Size saygılarını arz ediyoruz
İhtilalin doğal komutanı sizsiniz
Emrinizdeyiz, kucaklaştık
[3. Bölüm]
Çağımızın çok fevkinde olan işlere kalkışmak
Hüsran olabilirdi
Kısa zamanda parlak başarılar elde edebilirdik ama
Sınırları genişletmek istemiyordum
Ulusal sınırlar içinde
Sağlıklı bir devlet kurarak
Benden sonra da sağlam kalacak
Siyasî bir sistem bırakmalıydım
Mîsâkı millî
[4. Bölüm]
Arkadaşlarla bazen tartışırdık
Bazıları eski sınırlara kavuşmak isterlerdi
Hatta daha da ötesini
Oysa ben, sömürgeciliğin, yayılmacılığın
Er geç hüsranla sona ereceğini biliyordum
Amaçlarıma adım adım gitmeliydim
Halkıma ters gelecek düşünceleri
Defalarca düşünmeliydim
Danışmalıydım
Ama karar verince de
Asla geri dönmemeliydim
[5. Bölüm]
Erzurum'a varınca ilk hedefim
Kongreyi toplamaktı
Bu, Anadolu ihtilalinin meclisi olacaktı
Ateş, orada yakılacak
Sabahlara kadar çalışırdık
Her şeyi adım adım planlamak gerekiyordu
Günlükleri yazmaktan yorulunca
Mazhar'a yazdırırdım
Sigaramın acı nefesi
Tatlı hayalleri gerçekleştirecekti
Bu sırları şimdilik sakla ve yaz
Padişah ve hanedan yok olacak
Ve Cumhuriyet kurulacak
Yaz, Fes kalkacak
Yaz, Uygar milletler gibi şapka olacak
Bazen bunlar fazla hayal değil mi? derdi
Yaz derdim, devam et
Latin harfleri olacak
Yaz, kadınlara özgürlük
Seçme, seçilme hakkı
[6. Bölüm]
Seneler sonra, ikimiz de yazdıklarımızı unutmamıştık
Şapka devrimini gerçekleştirdiğimizde
Benim de Mazhar'ın da
Diyanet İşleri Başkanı'nın da
Başında birer şapka vardı
Göz göze gelmiştik
Mazhar demişti
Kaçıncı sayfada kaldık?